Wil jij weten welke veiling typen er in Nederland zijn of wil je aan een (online) veiling mee doen? Voordat je een bod via een veiling uit gaat brengen, doe je er verstandig aan om je in de veiling te verdiepen. Om wat voor veiling gaat het precies? En welke voorwaarden worden aan/bij de veiling gesteld? In dit artikel bespreken we alle verschillende soorten veilingen in Nederland. Dit zijn enkele van de vragen waar je goed naar moet kijken.
Om je hier een handje bij te helpen, bespreken wij hieronder de verschillende soorten veilingen. Neem de toelichtingen door, zodat je een duidelijke indruk van alle typen veilingen krijgt.
Veiling bij opbod
Een van de bekendste soorten veilingen is het bieden bij opbod. Een dergelijke veiling komt veelvuldig voor in de wereld van woningen. Bij een dergelijke veiling zijn volgende eigenschappen van toepassing:
- De verkoper bepaalt een startprijs. Wat deze startprijs is, is volledig aan de koper. Uiteraard is het wel wenselijk dat de prijs in lijn is met het object en andere vraagprijzen.
- De geïnteresseerden kunnen nu een bod op het object uitbrengen. Dit doen de geïnteresseerden één voor één. Na elk bod is er een beperkte tijd om te reageren; wordt er binnen deze tijd niet gereageerd, wordt het object tegen het laatste bod verkocht.
Door de jaren heen zijn er meerdere soorten van deze veiling ontstaan. Zo bestaat er een offline veiling bij opbod. Bij zo’n veiling zitten alle geïnteresseerden in één zaal. Mochten zij een bod uit willen brengen, dan doen ze dit door hun hand omhoog te steken.
De veilingmeester knikt of wijst naar de bieder, waarbij de veilingmeester benoemt wat de hoogte van het bod is. Aan de hand daarvan kunnen andere geïnteresseerden weer een volgend bod uitbrengen.
Tegenwoordig bestaat echter ook een online veiling bij opbod. Bij een dergelijke veiling is het mogelijk om vanaf de computer een bod uit te brengen. Nadat dit bod uitgebracht is, begint een digitale klok te lopen. Als deze klok uiteindelijk op 0,0 seconden uitkomt, is de veiling afgelopen.
Let op: hoe de online veiling precies werkt, verschilt van veiling tot veiling. Bij sommige online veilingen wordt bijvoorbeeld een bepaalde tijdsduur gehanteerd. Binnen deze tijdsduur moeten alle biedingen uitgebracht worden. Bij andere online veilingen bij opbod is er sprake van een klok die vooruitgezet wordt bij elk bod.
In welke markten komt een veiling bij opbod voor? Onder meer bij de verkoop van roerende zaken; de executoriale verkoop van roerende zaken verloopt op een vergelijkebare manier. Ook bij een autoveiling wordt dit veilingtype veelal aangehouden.
Veiling bij afslag
Het tegenovergestelde van veiling bij opbod is de veiling bij afslag. Bij een dergelijke veiling zijn de volgende eigenschappen van toepassing:
- De verkoper bepaalt een hoge startprijs. Hierbij ligt de focus op het woordje ‘hoge’. De verkoper weet zelf ook dat de vraagprijs te hoog is.
- De potentiële kopers wachten rustig de startprijs af. Nadat de startprijs benoemd is, laat de verkoper de prijs steeds een klein beetje zakken. Dit blijft zo doorgaan tot dat een potentiële koper een bod uitbrengt.
Dit is dus precies het tegenovergestelde van een veiling bij opbod. Bij die veiling worden steeds hogere bedragen geboden, terwijl bij een veiling op afslag de verkoopprijs juist naar beneden bijgesteld wordt.
In welke markten komt een veiling bij afslag voor? Een dergelijke veiling vind je onder meer bij visveilingen en bloemenveilingen. Dit zijn vrij authentieke veilingen waarbij men van een grote veilingklok gebruik maakt. Mocht de prijs uiteindelijk onder een bepaalde waarde zakken, dan besluit men om de klok stil te zetten. Dat betekent in de wereld van veilingen dat er geen transactie tot stand komt.
Let op: bij een veiling bij afslag wordt er veelal maar één bod uitgebracht. Als een potentiële koper bijvoorbeeld de bloemen voor bedrag X wil kopen, wacht de potentiële koper net zolang totdat de veiling op dat bedrag uitkomt. Uiteraard loopt de potentiële koper hierbij wel het risico dat een andere potentiële koper al eerder een bod uitbrengt.
Veiling bij opbod en afslag
Een veiling bij opbod én afslag is ook nog mogelijk. Zoals de benaming al enigszins laat zien, is dit een combinatie van bovengenoemde veilingen.
Hoe dit werkt? In een dergelijke veiling is er sprake van twee rondes:
- Ronde 1: de veilingmeester begint zelf met een lage prijs of hij vraagt een startbod aan de potentiële kopers. Uiteindelijk kunnen potentiële kopers opbieden, totdat niemand nog een hoger bedrag wil bieden. Dat bedrag wordt de inzet genoemd.
- Reden 2: de veilingmeester bepaalt nu een prijs die een stuk hoger ligt. De prijs wordt vervolgens steeds lager en lager, totdat een potentiële koper het legendarische woord ‘Mijn’ roept. Als dat gedaan is, koopt díe koper het object voor het laatstgenoemde bedrag.
De koper die bij ronde 1 het hoogste bedrag geboden had, heeft recht op een premie. Deze premie wordt in de wereld van veilingen ook wel strijkgeld of plokpenning genoemd.
Als je een aan dergelijke veiling mee wilt doen, moet je goed naar de voorwaarden kijken. Meerdere veilinghuizen in ons land hebben namelijk hun eigen voorwaarden bij een veiling bij opbod en afslag. Doe hier dus goed onderzoek naar, voordat je aan zo’n veiling deelneemt.
Gesloten veiling
Een andere populaire veiling is de zogeheten gesloten veiling. In de wereld van huizen komt deze veiling meer dan eens voor. Zoals de benaming al doet vermoeden, is er bij deze veiling nagenoeg geen sprake van transparantie.
Alle geïnteresseerde kunnen een bod uitbrengen op een bepaald object, bijvoorbeeld een huis. Deze biedingen kunnen bijvoorbeeld online uitgebracht worden, maar ook in een envelop. Dat is de authentieke manier van bieden bij een veiling bij inschrijving, zoals een gesloten veiling ook genoemd wordt.
Voorafgaand aan een dergelijke veiling is altijd een biedtermijn bepaald. Nadat de biedtermijn afgelopen is, worden alle biedingen naast elkaar gelegd. Degene die het hoogste bod heeft gedaan, heeft de veiling gewonnen.
Wat zo kenmerkend aan een gesloten veiling? Dat je niet weet wie er een bod uitgebracht heeft. En dat je ook niet weet welke biedingen gedaan zijn.
Tweede prijs gesloten bod
Door de jaren heen zijn er veel typen veilingen bedacht. In veel gevallen is hierbij een variant bedacht op de bestaande typen veilingen. Dat is ook het geval bij de tweede prijs gesloten bod-veiling.
Een dergelijke veiling is volledig gebaseerd op de gesloten veiling. Ook bij deze veiling kan elke geïnteresseerde in het geheim een bod uitbrengen. De winnaar betaalt hierbij echter niet het bedrag dat hij/zij zelf geboden heeft, maar betaalt het bedrag van het tweede hoogste bod. Graag duiden we dit aan de hand van een voorbeeld:
Situatieschets: bij deze veiling wordt een klein object aangeboden. Bieder A biedt een bedrag van 1000 euro op dit object, terwijl bieder B een bod van 1200 euro uitbrengt.
- Gesloten veiling: bij een gesloten veiling zou bieder B de veiling winnen. Deze bieder betaalt vervolgens 1200 euro + eventuele kosten voor het object.
- Tweede prijs gesloten bod: bij een tweede prijs gesloten bod-veiling zou bieder B eveneens de veiling winnen. Deze bieder betaalt echter 1000 euro + eventuele kosten voor het object. Dat is immers de hoogte van het tweede hoogste bod.
Amerikaanse verkoop
De Amerikaanse verkoop veiling wordt veelal ingezet bij acties voor goede doelen. Een dergelijke veiling is lastig tot helemaal niet te voorspellen, waardoor dit ook wel als een loterij bekend staat.
Bij een Amerikaanse verkoop is er sprake van één startbod. Dit bedrag wordt door biedingen verhoogd, waarbij je direct het bedrag moet betalen waarmee je het startbod verhoogt. Is het startbod bijvoorbeeld 100 euro en bied jij 110 euro? Dan zou je direct 10 euro bij moeten betalen.
De veiling eindigt op een moment die niemand kan voorspellen óf als er helemaal niet meer geboden wordt. Alle bedragen die door de deelnemers betaald zijn, komen in één pot terecht. Deze pot kan vervolgens geschonken worden aan bijvoorbeeld een goed doel.
Het betreffende product komt uiteindelijk uit bij degene die het laatste bod heeft gedaan. Een belangrijk kenmerk van deze veiling is dat de biedingen erg hoog op kunnen lopen. Dit komt puur doordat voor veel deelnemers, die aan een dergelijke veiling mee doen, het belang van het goede doel voorop staat.
De Amerikaanse verkoop veiling wordt overigens ook toegepast in de kunstwereld. Bij een kunstveiling is er dan wel veelal sprake van een minimumprijs. Indien dit bedrag niet betaald wordt, levert de kunstenaar het werk niet. En hoeven de bieders zelf ook niks te betalen.
Centveiling
Een bijzonder type veiling is de centveiling. Bij deze veiling is er eigenlijk geen sprake van een echte veiling, maar meer van een loterij. Dat is dan ook de reden waarom de Kansspelautoriteit aangegeven heeft dit als een kansspel te beschouwen.
Als je aan een centveiling mee wilt doen, moet je bij de organisator biedpunten kopen. Je betaalt hierbij bijvoorbeeld 1 euro per biedpunt, waarna je met 1 biedpunt 1 bod uit kunt brengen.
Bij een centveiling is het openingsbod één eurocent. De vraagprijs wordt vervolgens met elk bod met slechts één eurocent verhoogd. Nadat er een bod gedaan is, is er sprake van een bepaalde termijn waarbinnen nóg een bod moet worden gedaan. Als dat bod uiteindelijk niet komt, is de veiling afgelopen.
De prijs die in centen voor het object betaald wordt, ligt veelal onder de waarde van het product. Uiteindelijk heeft hier maar één iemand profijt van: de koper. Alle andere deelnemers aan deze veiling zijn wel geld kwijt geraakt aan de biedpunten, maar hebben onder aan de streep niks.
Waarom dit volgens de Kansspelautoriteit een kansspel is? Dat komt omdat je geen invloed op de uitkomst van de veiling uit kan oefenen. Je weet bijvoorbeeld niet wie er aan de veiling mee doen en hoeveel biedpunten de deelnemers hebben gekocht.
Laagste unieke bod
Bij een laagste unieke bod veiling moeten alle deelnemers inschrijfgeld betalen. Dit kan men doen door een sms te versturen of door een speciaal deelnameformulier te kopen. Graag leggen we deze veiling uit aan de hand van een voorbeeld:
Situatieschets: er wordt een product ter waarde van 300 euro geveild. Om aan de veiling mee te kunnen doen, moeten deelnemers een sms versturen. De kosten voor deze sms zijn 2 euro, waarvan 1,50 euro naar de organisator van de veiling gaat.
Indien er 200 keer een bod op het object uitgebracht wordt, is er 300 euro voor de organisator. Dat betekent dat de organisator het product al terugverdiend heeft.
Wie uiteindelijk de veiling wint? Dat is degene met het laagste unieke bod. Stel nou dat 1 iemand een bod van 10 euro heeft gedaan, terwijl 4999 andere deelnemers een hoger bod hebben gedaan. Degene die het bod van 10 euro heeft gedaan, wint het product ter waarde van 300 euro. De organisator ontvangt in dat geval het volgende bedrag:
- 5000 – 200 x € 1,50 + 10 = 7210.
